Rezygnacja z PPK od 1 marca 2023 roku – przypomnij pracownikom o autozapisach i pobierz wzór deklaracji!

avatar
Katarzyna Kupczyk
Autor • Redaktor TribePerk
7 min czytania
21.12.2022
Aktualizacja: 16.06.2023
Aktualne
post thumbnail
7 min czytania
21.12.2022
Aktualizacja: 16.06.2023
Aktualne

Czy wiesz, że deklaracje o rezygnacji z uczestnictwa w PPK i dokonywania wpłat do PPK, które kiedyś złożyli Twoi pracownicy, obowiązują tylko do 28 lutego 2023 roku? Już 1 marca 2023 roku zatrudnieni, którzy nie chcą uczestniczyć w programie, powinni kolejny raz zrezygnować z potrąceń z wynagrodzeń. Od 1 kwietnia 2023 roku pracodawcy muszą wznowić dokonywanie wpłat do PPK za niektóre osoby zatrudnione, chyba że otrzymają od nich deklaracje o rezygnacji z PPK.

  1. Których pracowników trzeba objąć autozapisem do PPK?
  2. Których pracowników nie obejmuje automatyczny zapis do PPK?
  3. Kiedy pracodawca musi przypomnieć pracownikom o autozapisie do PPK?
  4. Termin rezygnacji z PPK w 2023 roku
  5. Jak ponowne zatrudnienie pracownika wpływa na rezygnację z PPK?
  6. Rezygnacja z PPK krok po kroku + wzór deklaracji [PDF]
  7. Co się dzieje z wpłatami po rezygnacji z PPK?
  8. Jak odzyskać pieniądze po rezygnacji z PPK?
  9. Jak złożyć wniosek o wypłatę pieniędzy z konta PPK?
  10. Dodatkowe pytania o rezygnację z PPK
    1. Czas przechowywania deklaracji o rezygnacji z PPK
    2. Miejsce przechowywania deklaracji o rezygnacji z PPK
    3. Umowa o zarządzanie PPK a rezygnacje z wpłat
    4. Zatrudnienie w kilku firmach a rezygnacja z PPK
    5. Umowa o pracę i umowa zlecenie z tym samym pracodawcą a rezygnacja z wpłat
    6. Ponowne wpłaty na PPK po rezygnacji
    7. Ponowne wpłaty na PPK po rezygnacji i wypłacie środków

Kogo obejmuje tzw. autozapis do PPK?

Osoby zatrudnione w wieku od 18 do 54 lat, które dotychczas nie były uczestnikami PPK lub złożyły deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, zostaną automatycznie zapisane do PPK w 2023 roku. Termin autozapisu jest jednakowy dla wszystkich podmiotów zatrudniających. Nie ma znaczenia, kiedy pracodawca wdrożył PPK w firmie.

  1. Jeśli pracownik nigdy nie uczestniczył w PPK, pracodawca musi najpierw zawrzeć umowę o prowadzenie PPK w jego imieniu i na jego rzecz. Potem nalicza, pobiera i odprowadza wpłaty na imienny rachunek.
  2. Jeżeli pracownik uczestniczył kiedyś w PPK, a potem zrezygnował, pracodawca nie zawiera ponownie umowy o prowadzenie PPK. Po prostu wznawia wpłaty do PPK.

Pracownik, który nie chce uczestniczyć w programie, musi z niego zrezygnować, nawet jeśli składał taką deklarację w 2022 roku, np. w związku ze zmianą zatrudnienia.

Kogo nie obejmuje automatyczny zapis do PPK?

Jedynie starsi pracownicy, którzy ukończyli 55 lat, ale mają mniej niż 70 lat, są zapisywani do PPK wyłącznie na własną prośbę.

Jeśli Twój pracownik ukończy 55 lat przed 1 kwietnia 2023 roku, nie obejmie go autozapis do PPK. 55-latek, który zechce oszczędzać w ramach PPK, będzie musiał przekazać Ci:

  1. wniosek o zawarcie umowy o prowadzenie PPK – jeśli nie był nigdy uczestnikiem PPK,
  2. wniosek o dokonywanie wpłat do PPK – jeśli był uczestnikiem, ale zrezygnował z programu.

Jeżeli 55-latek złoży taki wniosek do 28 lutego 2023 roku, pracodawca zrealizuje go na zasadzie autozapisu, czyli będzie mógł przelać pierwsze wpłaty do PPK już od 1 kwietnia 2023 roku. W innych przypadkach termin pierwszej wpłaty do PPK będzie uzależniony od terminu złożenia wniosku.

Do PPK nie mogą przystąpić pracownicy, którzy ukończyli 70 lat. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, w której pracownik składa wniosek o dokonywanie wpłat do PPK nawet kilka dni przed 70. urodzinami. Wtedy pracodawca uwzględnia wniosek na zasadach ogólnych.

Kiedy trzeba przypomnieć pracownikom o autozapisie do PPK?

Zgodnie z art. 23 ust. 5 ustawy o PPK podmiot zatrudniający musi poinformować pracowników o autozapisach do PPK do ostatniego dnia lutego roku, w którym odbędą się automatyczne zapisy. To oznacza, że najbliższy termin wypada 28 lutego 2023 roku.

W ramach pełnej obsługi kadrowo-płacowej w TribePerk przypilnujemy, aby Twoi pracownicy otrzymali informację o wznowieniu dokonywania wpłat do PPK i mogli złożyć deklarację o rezygnacji z PPK w ustawowym terminie. Ponadto przygotujemy listy płac z uwzględnieniem wpłat do PPK dla pracowników, którzy będą kontynuować oszczędzanie lub zdecydują się na dołączenie do programu.

Z broszury przygotowanej przez PFR (Polski Fundusz Rozwoju) wynika, że przedwczesne poinformowanie pracowników o zapisach do PPK, np. z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem, nie spełnia obowiązku ustawowego narzuconego przez ustawę, bo jest działaniem edukacyjnym. Najrozsądniejszym rozwiązaniem jest poinformowanie – nawet kilkukrotne – pracowników w lutym 2023 roku. Co ważne, ten obowiązek dotyczy nawet osób zatrudnionych w tym miesiącu, które złożą deklarację o rezygnacji z PPK. Deklaracje złożone nawet po 20 lutego 2023 roku są skuteczne tylko do 28 lutego 2023 roku.

Do kiedy trzeba złożyć rezygnację z PPK?

Do 28 lutego 2023 roku pracodawca nie potrąca składek na PPK z wynagrodzenia pracownika, który wcześniej złożył deklarację o rezygnacji z PPK.

Jeśli pracownik nie zrezygnuje kolejny raz z PPK, co może zrobić najwcześniej 1 marca 2023 roku, pracodawca:

  • naliczy i pobierze składki na PPK z wynagrodzenia wypłaconego w marcu,
  • wpłaci środki instytucji finansowej prowadzącej rachunki PPK w okresie od 1 do 17 kwietnia 2023 roku.

Ten proces będzie się powtarzać co 4 lata. To oznacza, że deklaracje o rezygnacji z PPK, które pracownicy złożą najwcześniej 1 marca 2023 roku, będą obowiązywać do 28 lutego 2027 roku. Pracodawcy będą musieli przypominać pracownikom o tych terminach – taki obowiązek narzucają przepisy.

Jeżeli pracownik spóźni się ze złożeniem deklaracji o rezygnacji i przekaże ją pracodawcy np. dopiero 1 kwietnia, marcowe wpłaty do PPK, które nie trafiły jeszcze do instytucji finansowej, trzeba zwrócić pracownikowi. W tym przypadku konieczna jest korekta listy płac.

Termin rezygnacji z PPK a ponowne zatrudnienie pracownika

Załóżmy, że pracownik złożył deklarację o rezygnacji z PPK w firmie A w lipcu 2020 roku. W marcu 2021 roku zmienił pracodawcę, u którego był zatrudniony do maja 2022 roku. Następnie wrócił do firmy A. Czy deklaracja o rezygnacji z PPK, którą złożono 2 lata temu, dalej obowiązuje? Tak, jest skuteczna do 28 lutego 2023 roku – bez względu na przerwę w zatrudnieniu. Jedyne, co powinien zrobić pracodawca, to przypomnieć pracownikowi o zbliżającym się autozapisie.

Jak postąpić w sytuacji, w której przerwa w zatrudnieniu obejmowałaby okres autozapisu do PPK? Przeanalizujmy taką sytuację: ostatni dzień zatrudnienia pracownika wypada 31 stycznia 2023 roku. Ta sama osoba wraca do firmy 1 sierpnia 2023 roku. Jeśli nie złoży ponownej deklaracji o rezygnacji z PPK, pracodawca jest zobowiązany do potrącenia wpłat do PPK z wynagrodzenia za sierpień.

Jak zrezygnować z PPK?

Uczestnik PPK, który chce się wycofać z programu, powinien złożyć pisemną (!) deklarację o rezygnacji z PPK u pracodawcy. Forma elektroniczna jest akceptowalna, jeśli pracownik podpisze deklarację kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Deklaracja zawiera:

  1. Dane dotyczące uczestnika PPK – imię, nazwisko, numer PESEL lub data urodzenia, seria i numer dowodu osobistego lub innego dokumentu, który potwierdza tożsamość osoby bez obywatelstwa polskiego.
  2. Nazwę podmiotu zatrudniającego.
  3. Oświadczenie uczestnika PPK – pracownik musi potwierdzić, że zna konsekwencje rezygnacji z PPK, do których zalicza się:
    • nieotrzymanie wpłaty powitalnej (jeśli pracownik nie nabył do niej uprawnienia przed rezygnacją), 
    • nieotrzymanie dopłat rocznych (należnych po spełnieniu warunków opisanych w art. 32 ustawy o PPK),
    • nieotrzymanie wpłat podstawowych (1,5% wynagrodzenia) dokonanych przez pracodawcę.
  4. Datę i podpis uczestnika PPK.
  5. Datę złożenia deklaracji o rezygnacji z PPK podmiotowi zatrudniającemu.

Podmiot zatrudniający musi przekazać ten dokument instytucji finansowej w ciągu 7 dni od jego otrzymania. Osoba, która złożyła rezygnację, może się rozmyślić w każdej chwili. Jeśli zdecyduje się na powrót do programu, wystarczy, że złoży wniosek o dokonywanie wpłat do PPK.

Co ważne, rezygnacja z PPK nie oznacza zlikwidowania imiennego rachunku uczestnika PPK. Konto, które zostało utworzone po zawarciu umowy o prowadzenie PPK w imieniu pracownika, będzie dalej istnieć. Po prostu nie będą na nie wpływać żadne środki. Zgromadzone pieniądze pozostaną na rachunku, chyba że pracownik zażąda ich wypłaty.

Co się dzieje z pieniędzmi po rezygnacji z PPK?

Zdarza się, że pracownik waha się nad zrezygnowaniem z dokonywania wpłat do PPK, ponieważ obawia się straty zgromadzonych środków. Co prawda wpłacone pieniądze nie przepadają, ale pracownik nie może liczyć na automatyczny zwrot środków. Znajdują się na koncie uczestnika PPK, dopóki nie zleci wypłaty. Zanim były uczestnik PPK zadecyduje, że chce wypłacić pieniądze, może zalogować się na konto i sprawdzić saldo.

Deklaracja o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK zaczyna obowiązywać natychmiastowo – od razu po jej złożeniu. Jeśli pracodawca zdążył naliczyć i potrącić składki z wynagrodzenia, ale nie przekazał ich jeszcze do instytucji finansowej prowadzącej rachunki pracowników, będą podlegały zwrotowi.

Warunki odzyskania pieniędzy z PPK po rezygnacji

Jeżeli były uczestnik PPK chce wypłacić pieniądze z rachunku, musi pobrać całą kwotę, która mu się należy, a nie wybraną część, chyba że przyczyną jest choroba uczestnika PPK, małżonki/małżonka bądź niepełnoletniego dziecka.

Co ważne, pracownik nie musi zrezygnować z dokonywania wpłat do PPK, aby zażądać zwrotu zgromadzonych środków. Uczestnik PPK może złożyć dyspozycję wypłaty pieniędzy w dowolnym momencie – i dalej oszczędzać. Wyjątek to wypłata środków po 60. urodzinach – po tym nie można już wpłacać pieniędzy na PPK.

Niemniej każdy uczestnik programu musi wiedzieć, że:

  1. przedwczesna wypłata środków z PPK nie obejmuje ani wpłaty powitalnej (250 zł po 3 miesiącach uczestnictwa w PPK), ani dopłat corocznych (240 zł), które trafiają do Funduszu Pracy,
  2. 30% składek wpłaconych przez pracodawcę przejmie ZUS, lokując je jako składkę emerytalną na koncie pracownika,
  3. zwrot środków z PPK jest pomniejszany o 19% podatku od zysków kapitałowych, chyba że (były) uczestnik programu wypłaca pieniądze na wkład własny do kredytu hipotecznego lub kiedy jest poważnie chory.

Jak wypłacić pieniądze z PPK po rezygnacji?

Pracownik powinien złożyć wniosek o zwrot środków z PPK nie u pracodawcy – jak rezygnację  – ale w instytucji, która prowadzi rachunek danej osoby w PPK. Jeśli były uczestnik PPK ma dostęp do konta online, wystarczy, że wybierze odpowiednią dyspozycję i poda numer konta, na który chce otrzymać środki.

Dodatkowe pytania o rezygnację z PPK

Jak długo przechowywać deklaracje o rezygnacji z PPK?

Newsletter UODO dla inspektorów ochrony danych (numer 6/2019) podaje, że dokumentacja dotycząca uczestnika PPK, do której zaliczamy deklarację o rezygnacji z PPK, powinna być przechowywana przez okres zatrudnienia i 10 lat od końca roku kalendarzowego, w którym stosunek pracy został rozwiązany lub wygasł. Ustawa o PPK nie reguluje tej kwestii. Niemniej eksperci podkreślają, że PPK są ściśle związane z dokumentacją dotyczącą wynagrodzenia, więc pracodawcy powinni zastosować art. 125a ust. 4a ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Ponadto pracodawcy są zobowiązani do prowadzenia dokumentacji płacowej na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej i art. 94 ust. 9b Kodeksu pracy. Uwaga – dokumentację pracowniczą niektórych pracowników przechowuje się nawet przez 50 lat.

Gdzie przechowywać deklaracje o rezygnacji z PPK?

Z jednej strony – eksperci wskazują, że pracodawcy mogą przechowywać dokumentację związaną z PPK w dokumentacji płacowej. Z drugiej strony – PPK dotyczą nie tylko osób zatrudnionych na umowę o pracę, ale także m.in. zleceniobiorców. Na tej podstawie można zaproponować stworzenie oddzielnej dokumentacji. Inne dopuszczalne rozwiązanie to przechowywanie deklaracji o rezygnacji z PPK w części B akt osobowych, w której gromadzi się dokumenty związane z przebiegiem zatrudnienia.

Czy pracodawca musi zawrzeć umowę o zarządzanie PPK z wybraną instytucją finansową, jeśli wszyscy pracownicy zrezygnują z PPK?

Rezygnacja z PPK u wszystkich zatrudnionych w danej firmie nie zwalnia przedsiębiorcy z podpisania umowy o zarządzanie PPK, chyba że ma status mikroprzedsiębiorcy. Pozostali muszą dopilnować tego obowiązku, nawet jeśli nie mają chętnych do dokonywania wpłat. Co kluczowe, zwolnienie z tego obowiązku nie jest dożywotnie. Jeśli mikroprzedsiębiorca utraci ten status lub chociaż 1 pracownik zechce oszczędzać w ramach PPK, trzeba będzie zawrzeć umowę o zarządzanie PPK.

Pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy w kilku firmach. Na jakiej zasadzie może zrezygnować z PPK?

Uczestnik PPK, który pozostaje w kilku stosunkach pracy, może zrezygnować z dokonywania wpłat do PPK u wybranego pracodawcy i kontynuować oszczędzanie w ramach pozostałych umów. Niemniej pracownik nie może wybrać tylko części środków z rachunku – ewentualna wypłata obejmie wpłaty z różnych źródeł.

Pracownik ma podpisaną umowę o pracę i umowę zlecenie z tą samą firmą. Czy może zrezygnować z wpłat do PPK wyłącznie z jednej wybranej umowy?

Nie, w tym przypadku deklaracja o rezygnacji z PPK obejmie wszystkie umowy zawarte z jednym podmiotem zatrudniającym.

Pracownik PPK najpierw wziął udział w programie, potem zrezygnował z PPK. Teraz chce wrócić do dokonywania wpłat, nie zmieniając wcześniejszych deklaracji dotyczących ich wysokości. Czy deklaracje są ważne?

Tak, deklaracje określające wysokość wpłat podstawowych i dodatkowych pozostają aktualne. Pracownik nie musi ich ponownie składać, chyba że chce zmienić wysokość wpłat.

Pracownik zrezygnował z PPK i wypłacił zgromadzone środki. Czy może przystąpić ponownie do PPK? Jeśli tak, to kiedy?

Były uczestnik PPK może wznowić oszczędzanie nawet kolejnego dnia po rezygnacji z PPK i opcjonalnym złożeniu wniosku o wypłatę środków. Pracownik powinien pamiętać, że samo wycofanie pieniędzy z rachunku w PPK nie oznacza przerwy w potrącaniu składek z wynagrodzenia. Wniosek o zwrot środków nie jest równoznaczny rezygnacji z PPK – to różne czynności. Dopiero po rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK można mówić o ponownym zgłoszeniu do programu.

Udostępnij artykuł
Redakcja
main author
Katarzyna Kupczyk
Autor • Redaktor TribePerk
TRIBEPERK: PROFESJONALNA OBSŁUGA KADROWO-PŁACOWA
My rozliczamy płace, Ty liczysz korzyści