Umowa zlecenie na czas nieokreślony – czy można taką podpisać?

Umowa zlecenie, czyli umowa cywilnoprawna, jest regulowana przez Kodeks cywilny. To oznacza, że nie obejmuje jej Kodeks pracy, w tym przepisy limitujące czasowo i ilościowo umowy na czas określony czy zobowiązujące pracodawcę do uzasadnienia wypowiedzenia umowy. Czy można zaoferować zleceniobiorcy umowę zlecenie na czas nieokreślony? Czym się różni od umowy o pracę na czas nieokreślony?

Czy można podpisać umowę zlecenie na czas nieokreślony?

Tak. Kodeks cywilny nie określa ani minimalnego, ani maksymalnego okresu obowiązywania umowy na czas nieokreślony. Co do zasady, umowę zlecenie podpisuje się w związku ze świadczeniem usług o charakterze dorywczym (np. podczas gorących okresów w handlu) czy sezonowym (np. podczas wysokiego sezonu nad morzem). Niemniej zleceniodawca może potrzebować zewnętrznego wsparcia na stałe. Co ważne, to nie oznacza konieczności zatrudnienia pracownika na niepełny etat, o ile nie zostają spełnione kryteria z art. 22 § 1 Kodeksu pracy (o tym przeczytasz niżej).

Co prawda art. 744 k.c. zobowiązuje zleceniodawcę do wypłaty wynagrodzenia zleceniobiorcy dopiero po wykonaniu zlecenia, ale w przypadku umowy zawartej na czas nieokreślony wystarczy określić np. comiesięczny harmonogram i rozliczanie się na podstawie raportu złożonego na koniec każdego miesiąca.

O czym należy pamiętać, zawierając umowę zlecenie na czas nieokreślony?

Zleceniodawca, który zamierza podpisać umowę zlecenie na czas nieokreślony, musi pamiętać, aby nie miała cech charakterystycznych umowy o pracę. Wymienia je art. 22 § 1 Kodeksu pracy. W ramach stosunku pracy pracownik wykonuje pracę określonego rodzaju na rzecz pracodawcy, pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę.

Gdyby umowa zlecenie zobowiązywała zleceniobiorcę do pracy w biurze w określonych godzinach w wybrane dni tygodnia i bieżącego wykonywania poleceń przełożonego, mielibyśmy do czynienia z umową o pracę. To, jaki tytuł nosiłby dokument, nie miałoby znaczenia. Pracodawca nie może zastąpić umowy o pracę żadną umową cywilnoprawną, jeśli „współpraca” spełnia kryteria z art. 22 § 1 k.p. Co ważne, przywileje pracownicze wynikające z Kodeksu pracy również nie mają zastosowania w umowie zleceniu. Niemniej zleceniobiorcy mogą przysługiwać płatne dni wolne zamiast urlopu wypoczynkowego.

Przykład

Basia jest zatrudniona na stanowisku Junior Marketing Specialist na podstawie umowy o pracę. Pracuje w pełnym wymiarze czasu pracy. Zaczyna ją między 7:00 a 10:00, przy czym pracodawca zgodził się na tryb hybrydowy – 3 dni w biurze, 2 dni w domu. Chociaż Basia realizuje długofalowe strategie dla klientów firmy, wykonuje też bieżące polecenia przełożonych, wskutek czego nieraz zmienia szczegółowy plan na dany dzień. W tym przypadku mamy do czynienia ze stosunkiem pracy.

Koleżanka Basi ze studiów, Edyta, podpisała umowę zlecenie na czas nieokreślony, w ramach której wspiera dział marketingu agencji reklamowej. Chociaż nie musi dojeżdżać do biura i świadczy usługi w dowolnych godzinach, zleceniodawca zaznaczył, że jeśli ma ochotę, może sporadycznie przychodzić do firmy. Nie jest to jednak wymóg spójny z art. 22 § 1 k.p. Edyta ustala deadline’y z osobami, które zlecają jej drobne zadania do wykonania e-mailowo. Najczęściej ma na to kilka dni. Zleceniobiorczyni rozlicza się według stawki godzinowej. Na koniec miesiąca przesyła zleceniodawcy raport z przepracowanymi godzinami.

Różnice między umową zleceniem a umową o pracę dotyczą nie tylko art. 22 § 1 k.p.

Zleceniobiorcy nie przysługuje m.in. ochrona przedemerytalna, przedłużenie umowy ze względu na ciążę czy płatny urlop wypoczynkowy.

Poznaj wszystkie różnice między zleceniem a stosunkiem pracy

Jak długo można pracować na umowie zlecenie w jednej firmie?

Jak wspomnieliśmy, Kodeks cywilny nie ogranicza maksymalnego okresu obowiązywania umowy zlecenie między tymi samymi stronami. Zleceniobiorca nie może żądać przekształcenia umowy zlecenie na umowę o pracę, argumentując, że świadczy usługi dla zleceniodawcy przez kilkanaście miesięcy czy kilka lat. Niewłaściwe będzie również powołanie się na art. 25¹ § 1 k.p., który ogranicza czas obowiązywania umów o pracę na czas określony, a nie umów cywilnoprawnych. Oczywiście zleceniobiorca mógłby wnieść pozew o ustalenie stosunku pracy. Wówczas sąd pracy przeanalizowałby, czy zaskarżona umowa zlecenie ma cechy charakterystyczne dla umowy o pracę.

Chcesz podpisać umowę zlecenie z maturzystą lub studentem, który oczekuje na przyjęcie na studia II stopnia?

Maturzysta zachowuje status ucznia do 30 września, o ile dostarczy Ci zaświadczenie o przyjęciu na studia. Niestety, osoba, która obroni pracę inżynierską lub licencjacką, traci status studenta. Odzyska do dopiero w dniu ślubowania na studia II stopnia (najpóźniej 30 września w przypadku immatrykulacji w październiku).

Poznaj niuanse w rozliczaniu umowy zlecenia zawartej ze studentem lub uczniem

Ile razy można przedłużać umowę zlecenie?

Zleceniodawca i zleceniobiorca mogą zawrzeć dowolną liczbę umów zlecenie na czas określony. Nie istnieje przepis, który obligowałby strony do podpisania umowy zlecenie na czas nieokreślony czy umowy o pracę na czas określony po zawarciu pewnej liczby umów zleceń.

Jak wystawić rachunek do umowy zlecenia?

Chociaż rachunek do umowy zlecenia nie jest obligatoryjny, często stanowi podstawę rozliczeń, a nawet dowód wypłaty wynagrodzenia.

Zobacz, jak zautomatyzować wystawianie rachunków do umów zleceń

Wypowiedzenie umowy zlecenia na czas nieokreślony

Zleceniodawca i zleceniobiorca mogą rozwiązać umowę zlecenie na czas nieokreślony na kilka sposobów:

• z zachowaniem okresu wypowiedzenia wskazanego w umowie, który może obejmować dowolną liczbę dni, tygodni lub miesięcy,
• ze skutkiem natychmiastowym i z ważnych powodów, co jest niezbywalnym prawem obu stron na podstawie art. 746 § 3 k.c.,
• ze skutkiem natychmiastowym, ale bez ważnego powodu, co może skutkować m.in. poniesieniem kary umownej, która ma pokryć szkody wyrządzone przez osobę zrywającą umowę.

Co powinien zawierać wzór wypowiedzenia umowy zlecenia?

Treść oświadczenia woli zleceniodawcy lub zleceniobiorcy zależy od m.in. przyczyny zakończenia współpracy czy okresu wypowiedzenia określonego w umowie. Ważny powód, który uzasadnia rozwiązanie umowy zlecenia ze skutkiem natychmiastowym, to np. niewywiązywanie się zleceniobiorcy z obowiązków czy nagłe pogorszenie sytuacji finansowej firmy.

Sprawdź, jak wypowiedzieć umowę zlecenie

Umowa zlecenie na czas nieokreślony a umowa o pracę na czas nieokreślony