Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony – zmiany w 2023 roku [wzór dla pracodawcy i pracownika]

Od 26 kwietnia 2023 roku osoby zatrudnione na podstawie umów o pracę na czas określony są objęte dodatkową ochroną, która przysługiwała wcześniej jedynie pracownikom zatrudnionym na czas nieokreślony. Pracodawca, który chce złożyć wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony, musi skonsultować się ze związkami zawodowymi i uzasadnić zamiar zwolnienia.

Kiedy umowa o pracę na czas określony rozwiązuje się bez wypowiedzenia jednej ze stron?

Zgodnie z art. 30 § 1 pkt 4 Kodeksu pracy umowa o pracę rozwiązuje się z upływem czasu, na który była zawarta. To oznacza, że jeśli pracownik podpisał umowę na okres od 2 stycznia do 30 czerwca 2023 roku, ostatni dzień zatrudnienia wypadnie 30 czerwca. Jeśli ani pracodawcy, ani pracownikowi nie zależy na wcześniejszym rozstaniu się, żadna ze stron nie musi składać wypowiedzenia.

Gdyby pracownik chciał odejść wcześniej lub pracodawca zamierzałby zwolnić pracownika po np. 3 miesiącach, albo jedna ze stron musiałaby złożyć wypowiedzenie (art. 30 § 1 pkt 2 lub 3 k.p.), albo obie strony musiałyby podpisać porozumienie (art. 30 § 1 pkt 1 k.p.).

Umowę o pracę na czas określony można rozwiązać z zachowaniem okresu wypowiedzenia lub bez.

👉 W ramach obsługi kadr i płac Twojej firmy zajmiemy się wszystkimi procesami związanymi z zatrudnianiem pracowników i rozwiązywaniem umów o pracę. Zyskasz także dostęp do platformy kadrowo-płacowej online, dzięki której będziesz mieć swobodny wgląd w dane pracownicze: od warunków umów, przez nieobecności, po listy płac.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony

Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony trwa od 2 tygodni do 3 miesięcy w zależności od czasu zatrudnienia pracownika w danej firmie. To oznacza, że pracodawca musi wziąć pod uwagę łączny okres zatrudnienia osoby, którą zamierza zwolnić, nawet jeśli między poszczególnymi umowami wystąpiły przerwy ze względu np. na urlop bezpłatny.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony	Okres zatrudnienia pracownika
2 tygodnie	Krócej niż 6 miesięcy
1 miesiąc	Co najmniej 6 miesięcy
3 miesiące	Co najmniej 3 lata

2 tygodnie okresu wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony

2-tygodniowy okres wypowiedzenia zaczyna się w pierwszą niedzielę, która wypada po dniu złożenia wypowiedzenia, i kończy się w sobotę.

Przykład

Monika złożyła wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony 17 kwietnia 2023 roku. Pracowniczka zatrudniła się 1 lutego 2023 roku. To oznacza, że obowiązywał ją 2-tygodniowy okres wypowiedzenia, który zaczął się 23 kwietnia i skończył 6 maja. 1 i 3 maja – dni ustawowo wolne od pracy – zaliczają się do okresu wypowiedzenia. Niedziele i święta pomija się jedynie w przypadku 3-dniowego okresu wypowiedzenia, który ma zastosowanie w przypadku umów na okres próbny. 

1 miesiąc okresu wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony

Początek 1-miesięcznego okresu wypowiedzenia wypada pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, który wypada po dniu złożenia wypowiedzenia, i kończy się ostatniego dnia miesiąca.

Przykład

Firma zatrudniła Konrada na 12 miesięcy – od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 roku. Kiedy minęło 5 miesięcy, pracownik zaczął obsługiwać nowego klienta przedsiębiorstwa. Niestety, okazało się, że zupełnie nie spełnia oczekiwań klienta, mimo że nie wykraczały poza zakres obowiązków pracownika. Pracodawca postanowił wypowiedzieć umowę o pracę na czas określony 31 sierpnia 2023 roku, czyli po 8 miesiącach zatrudnienia. Okres wypowiedzenia zaczął się 1 września i skończył 30 września. Gdyby pracodawca złożył wypowiedzenie 1 września, okres wypowiedzenia zacząłby się dopiero 1 października i zakończyłby się 31 października.

3 miesiące okresu wypowiedzenia umowy na czas określony a ustawowe limity

Najdłuższy, 3-miesięczny okres wypowiedzenia umowy na czas określony ma zastosowanie przede wszystkim do pracowników zatrudnionych w okolicznościach, które wymienia art. 25¹ § 4 Kodeksu pracy, czyli:

• na podstawie umowy na zastępstwo,
• wykonującym pracę o charakterze dorywczym lub sezonowym,
• pracującym przez okres kadencji,
• na podstawie umowy o pracę na czas określony ze względu na obiektywne przyczyny leżące po stronie pracodawcy.

W przypadku tych umów terminowych nie obowiązuje:

• limit czasowy (maksymalnie 33 miesiące zatrudnienia pracownika na podstawie umów na czas określony w tej samej firmie),
• limit ilościowy (maksymalnie 3 umowy na czas określony z pracownikiem w tej samej firmie).

W innych przypadkach po wykorzystaniu jednego z limitów pracownikowi, który był zatrudniany na podstawie umów na czas określony, należy się umowa na czas nieokreślony. Przeczytaj, ile umów o pracę na czas określony można podpisać z tą samą osobą – dowiesz się, jak postąpić w różnych scenariuszach.

Przykład

Ewelina pracuje na podstawie 3 umowy na zastępstwo. Każdą podpisywała na 12 miesięcy. Jeśli pracowniczka otrzyma 4 umowę na zastępstwo, miną 3 lata zatrudnienia w tej samej firmie, więc Ewelina będzie objęta 3-miesięcznym okresem wypowiedzenia. Co ważne, pracodawca mógłby jej zaproponować umowę o pracę na czas określony po kilku umowach na zastępstwo, bo żadna z nich nie zalicza się do wspomnianych limitów.

3 miesiące okresu wypowiedzenia umowy na czas określony a okres próbny

Co ważne, do wspomnianych limitów nie zaliczają się także umowy na okres próbny, mimo że mają charakter terminowy. Tę zasadę można nazwać np. 3+1 (3 umowy na czas określony i 1 umowa na okres próbny) lub 33+3 (33 miesiące zatrudnienia na umowach na czas określony i 3 miesiące okresu próbnego).

Pamiętaj jednak, że nowelizacja Kodeksu pracy zmieniła niektóre zasady zawierania umów na okres próbny. Na mocy nowych przepisów pracodawca może:

• zawrzeć kolejną umowę na okres próbny z tą samą osobą, o ile będzie wykonywała inny rodzaj pracy,
• wydłużyć okres próbny o 1 miesiąc ze względu na rodzaj pracy, np. stanowisko kierownicze,
• wydłużyć okres próbny o czas usprawiedliwionej nieobecności pracownika, np. 14-dniowego L4.

Chociaż ani kolejna, ani przedłużona umowa na okres próbny nie zaliczą się do limitów obejmujących umowy o pracę na czas określony, wpływają na łączny okres zatrudnienia pracownika w danej firmie. Co za tym idzie – na okres wypowiedzenia. Niezależnie od tego, czy wypowiedzenie złoży pracodawca, czy pracownik, strony mogą ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy o pracę na podstawie porozumienia.

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony przez pracodawcę – obowiązki od 26 kwietnia 2023 roku

• Pracodawca musi podać przyczynę rozwiązania umowy o pracę na czas określony z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Art. 30 § 4 k.p. przed nowelizacją nakładał taki obowiązek wyłącznie na pracodawców, którzy wypowiadali umowy o pracę na czas nieokreślony i rozwiązywali umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.
• Pracodawca musi skonsultować zamiar zwolnienia pracownika z reprezentującą go zakładową organizacją związkową. Konsultacja obejmuje także podanie przyczyny rozwiązania umowy. Art. 38 § 1 k.p. przed nowelizacją zobowiązywał do tego pracodawców wypowiadających umowy na czas określony.

Zobacz, jak wypowiedzieć umowę o pracę na czas określony po 26 kwietnia 2023 roku. W poradniku opisaliśmy nową procedurę i prawa pracownika uważającego, że został zwolniony niezgodnie z przepisami lub bezzasadnie.

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony przez pracownika

Zarówno pracodawca, jak i pracownik mogą rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 k.p.

Co ważne, wypowiedzenie umowy przez pracownika to oświadczenie jednostronne, czyli takie, które nie wymaga zgody drugiej strony umowy. Pracodawca nie musi się podpisać na oświadczeniu pracownika, aby wypowiedzenie było ważne i okres wypowiedzenia rozpoczął swój bieg. Ta sama zasada działa w drugą stronę – kiedy wypowiedzenie składa pracodawca. Ponadto osoba, która sama się zwalnia, nie musi uzasadniać, dlaczego odchodzi z firmy.

Rozwiązanie umowy o pracę na czas określony na mocy porozumienia stron

Dzięki rozwiązaniu umowy na mocy porozumienia stron pracodawca i pracownik mogą uzgodnić inny termin ustania stosunku pracy niż ustawowy – wcześniejszy lub późniejszy. Co ważne, strony umowy o pracę na czas określony mogą rozstać się nawet w dniu podpisania porozumienia. Chociaż umowa zostaje rozwiązana natychmiastowo, to wcale nie znaczy, że jedna ze stron zawiniła. Nawet jeśli porozumienie zostaje podpisane z inicjatywy pracodawcy, nie musi podawać przyczyny rozwiązania umowy. Ten sposób nie jest objęty również obowiązkiem konsultacji ze związkiem zawodowym.

Kiedy pracownik i pracodawca mogą rozwiązać umowę na czas określony bez zachowania okresu wypowiedzenia?

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia na podstawie art. 52 i 53 k.p. Przepisy dopuszczają taką możliwość w kilku przypadkach:

• ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych przez pracownika,
• popełnienia przestępstwa przez pracownika, które jest oczywiste lub potwierdzone prawomocnym wyrokiem i uniemożliwia dalsze zatrudnienie na tym samym stanowisku,
• utraty uprawnień z winy pracownika,
• niezdolności do pracy wskutek choroby, która trwa dłużej niż 3 miesiące (w przypadku pracownika, który jest zatrudniony krócej niż 6 miesięcy),
• niezdolności do pracy wskutek choroby, która trwa dłużej niż łączny okres pobierania świadczeń chorobowych i pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące (w przypadku pracownika zatrudnionego minimum 6 miesięcy lub niezdolności wywołanej chorobą zawodową bądź wypadkiem przy pracy)
• dłuższej niż 1-miesięcznej usprawiedliwionej nieobecności pracownika z przyczyny innej niż choroba, choroba zawodowa lub wypadek przy pracy.

Pracownik może rozwiązać umowę o pracę na czas określony bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 1 i § 1¹ k.p. To oznacza, że ma prawo do rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym, kiedy pracodawca:

• nie przeniesie pracownika do innej pracy w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim, które potwierdza, że dotychczasowa praca działa szkodliwie na zdrowie pracownika,
• dopuści się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. W tym przypadku pracownikowi na umowie o pracę na czas określony należy się odszkodowanie równe wynagrodzeniu za czas, do którego umowa miała obowiązywać, ale nie wyższe niż za okres wypowiedzenia.