Świadczenie urlopowe – czym się różni od wczasów pod gruszą?

Świadczenie urlopowe to nieobowiązkowe dofinansowanie urlopu pracownika, który wykorzystał co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych na wypoczynek – bez żadnej przerwy. Pracodawcy, którzy nie tworzą Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, mogą wypłacać świadczenie urlopowe, ale nie muszą. Sprawdź, czego musisz dopilnować, niezależnie od tego, czy zrezygnujesz ze świadczenia urlopowego, czy nie.

Świadczenie urlopowe w ustawie o ZFŚS

Zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o ZFŚS pracodawcy, którzy zatrudniają mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty na 1 stycznia danego roku kalendarzowego, mogą utworzyć Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych lub wypłacać świadczenie urlopowe. Oba rozwiązania są dobrowolne.

Pracodawca, który nie zamierza ani utworzyć Funduszu, ani wypłacać świadczenia urlopowego, musi poinformować o tym pracowników – do końca stycznia danego roku kalendarzowego. Jeżeli nie powiadomi ich o rezygnacji z ZFŚS i świadczenia za urlop wypoczynkowy, będzie musiał je wypłacić na zasadach opisanych we wspomnianej ustawie. Sposób, w który pracodawca przekaże informację o rezygnacji ze świadczenia urlopowego, jest dowolny. Można do tego wykorzystać system kadrowo-płacowy, e-maile czy kanał na czacie służbowym.

Świadczenie urlopowe a wczasy pod gruszą – różnice

Świadczenie urlopowe bywa błędnie traktowane jak synonim wczasów pod gruszą. Pracodawca, który wypłaca wczasy pod gruszą, dofinansowuje urlop wypoczynkowy pracownika i jego rodziny ze środków zgromadzonych w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Tymczasem świadczenie urlopowe to nieobowiązkowe rozwiązanie dla pracodawców nietworzących ZFŚS. Pozostałe różnice dotyczą m.in. wysokości dofinansowań czy długości urlopu wypoczynkowego pracownika uprawnionego do świadczenia.

	Świadczenie urlopowe	Wczasy pod gruszą
Czy obowiązkowe?	Nie, dobrowolne dla pracodawców, którzy nie tworzą ZFŚS. Pracodawca, który nie tworzy ZFŚS i nie wypłaca świadczenia urlopowego, musi poinformować o tym pracowników do końca stycznia danego roku kalendarzowego	Nie, pracodawca ustala cele ZFŚS w regulaminie
Podstawa prawna	Art. 3 ust. 3-6 ustawy o ZFŚS	Art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS (definiuje działalność socjalną jako usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku)
Źródło finansowania	Środki obrotowe firmy	Środki zgromadzone w ramach ZFŚS
Wysokość świadczenia	Maksymalne świadczenie jest równe odpisowi podstawowemu na ZFŚS, przy czym wysokość świadczenia ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy „zwykłych” pracowników i pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze	Ustawa o ZFŚS nie określa maksymalnej wysokości wczasów pod gruszą. Pracodawca różnicuje dofinansowania dla pracowników, biorąc pod uwagę kryteria socjalne. Ma prawo do określenia progów wczasów pod gruszą w regulaminie ZFŚS
Kto otrzymuje świadczenie?	Pracownicy spełniający kryterium ustawowe (wykorzystanie urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych)	Osoby uprawnione w regulaminie ZFŚS, w tym np. pracownicy, byli pracownicy będący emerytami i rencistami, zleceniobiorcy
Minimalna długość urlopu wypoczynkowego	Wypoczynek musi obejmować minimum 14 kolejnych dni kalendarzowych	Brak w ustawie, pracodawca może określić limity w regulaminie ZFŚS
Czy świadczenie jest oskładkowane?	Zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o ZFŚS i § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe świadczenie urlopowe nie jest oskładkowane, o ile nie przekracza wysokości odpisu podstawowego właściwego dla danego pracownika	Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wczasy pod gruszą nie są ozusowane
Czy świadczenie jest opodatkowane?	Tak, na zasadach ogólnych	Nie, o ile łączna wysokość świadczeń pieniężnych i rzeczowych z ZFŚS dla danego pracownika nie przekracza 2000 zł do 31 grudnia 2023 roku (potem do 1000 zł)
Termin wypłaty	Najpóźniej w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego	Zgodnie z regulaminem ZFŚS (przed lub po urlopie), zwykle z wynagrodzeniem za dany miesiąc

Komu należy się świadczenie urlopowe?

Według art. 3 ust. 5 ustawy o ZFŚS świadczenie urlopowe wypłaca się pracownikowi, który zamierza wykorzystać urlop wypoczynkowy w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych w danym roku kalendarzowym. Świadczenie otrzymuje się tylko raz w roku. Pracodawca wypłaca je najpóźniej w dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego, czyli zwykle w innym terminie niż wynagrodzenie za pracę.

Ile wynosi świadczenie urlopowe?

Art. 3 ust. 4 ustawy o ZFŚS ogranicza wysokość świadczenia urlopowego do wysokości odpisu podstawowego na ZFŚS (odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika). Co ważne, świadczenie urlopowe przelicza się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy osób zatrudnionych w „normalnych” warunkach, szczególnych warunkach lub wykonujących prace o szczególnym charakterze.

Rodzaj zatrudnienia	Wysokość odpisu podstawowego odpowiadająca świadczeniu urlopowemu do 31 grudnia 2023 roku
„Normalne” warunki	1914,34 zł
Praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych	2552,45 zł
Pracownik młodociany w I roku nauki	255,25 zł
Pracownik młodociany w II roku nauki	306,29 zł
Pracownik młodociany w III roku nauki	357,34 zł